Doğal afetler hiç elbet kaçınılmazdır. Lakin bilim insanları, elde bulunan teknolojiler ile en azından bu tıp afetleri evvelden bildirecek sistemler üzerine çalışıyor. Uzun yıllardır üzerine çalışmalar yapılan deneyler sonucunda, pek çok sistem geliştirildi. Fakat uzmanlar, buna alternatif usuller aramaya hala devam ediyor.
Bildiğiniz üzere daha evvel, Avrupa’nın en faal yanardağı Etna’da bir çalışma yapıldı. Bu çalışmada yanardağın hareketlerini incelemek üzere her yer fiber internet kablolarıyla çevrilmişti. Artık ise misal bir durum deniz altında gerçekleşti. Bu defa de araştırmacılar, deniz altına fiber kablolar yerleştirdi.
Fiber kablolar, daha uygun maliyetli
Zelzele ve tsunami üzere afetleri evvelden tespit etmek üzere deniz altına yerleştirilen kabloların, sensör misyonu görebileceği ve mümkün durumu evvelden bildireceği belirtildi. Uzmanlar bu çalışma ile, afetleri tespit etmenin yanı sıra okyanus akıntılarının yarattığı değişikliği de anlamayı hedefliyor.
Araştırma, Birleşik Krallık Ulusal Fizik Laboratuvarı (NPL) ve ortakları tarafından yürütülüyor. Uzmanlar, geliştirdiği metotları Kanada ve İngiltere’deki fiber optik kablolarla denedi. Kelam konusu teknik, hem maliyet açısından kalıcı su altı zelzele sensörlerinden uygun hem de yeni ekipmanlara duyulan muhtaçlığı ortadan kaldırıyor.
Okyanus ve deniz tabanlarında 430’dan fazla fiber optik sınır bulunuyor
Hususa ait açıklamalarda bulunan uzmanlardan Dr. Giuseppe Marra, “Dünya yüzeyinin yüzde 70’i suyla kaplı olsa da bütün sismik istasyonlar karada. Su altına kalıcı bir sensör yerleştirmek ise son derece zor” tabirlerini kullandı. Okyanus ve deniz tabanlarında 430’dan fazla fiber optik sınır olduğu ve bunların toplam uzunluğunun 1,3 milyon kilometreyi aştığı söyleniyor.
Science mecmuasında yayınlanan araştırmada bilim insanları, fiber optik kablolardan geçen ışığın titreşim, basınç değişimi ve ısı üzere faktörler nedeniyle çok az değişim gösterebildiğini ve bunun da çok hassas enstrümanlarla tespit edilebileceğini kaydetti.
Tekrar çalışma üzerine açıklamalarda bulunan Dr. Mara ise, kullandıkları 5 bin 860 kilometrelik bir kabloyla ilgili; “Bu tekniği deniz tabanındaki tüm kablolara uygularsak, bunları de bir detektör zincirine dönüştürebiliriz” dedi. Ayrıyeten açıklamalarını, “Bunlarla zelzeleleri, akıntıları ve daha fazlasını gözlemleyebiliriz. Sismik ağımızı karadan deniz tabanına genişletmek, dünyanın iç yapısı ve dinamik hareketlerini daha güzel anlamamızı sağlayacak.” kelamlarıyla tamamladı.