Doğuştan işitme engellilerle sonradan işitmesini kaybedenlerin ortasında çok kıymetli farklar bulunuyor. Bu yüzden engelliler ortasında doğuştan işitme engelli bireylere birebir vakitte sağır deniyor.
Bu söz toplum tarafından yadırgansa da sağır olmakla işitme engelli olmanın arasındaki fark daha yeterli anlaşılsın diye bu tabir kullanılıyor. Danıştığımız bir engelli birey de bu sözün kullanımının bir sorun teşkil etmediğini belirtti.
İşitmesini sonradan kaybetmiş olanlar kaybetme yaşına bağlı değişkenlikler göstermesiyle birlikte doğuştan işitme engelli olan şahıslara nazaran çok daha az zorluk yaşıyor.
Doğuştan işitme engelli olan bireyler tıpkı zamanda konuşamıyorlar da. Zira konuşmak duyarak sahip olunan bir kazanım olduğu için konuşmayı da hiçbir vakit öğrenemiyorlar.
Bu yüzden toplum tarafından bu insanlara “sağır dilsiz” deniyor lakin konuşamamalarının sebebi ağız yahut lisanlarında sorun olması değil. Ayrıyeten bu beşerler okuma-yazma da öğrenemiyor. Zira bütün harflerin temsil ettiği sesleri de hiç duymadılar.
Doğuştan işitme engellilerin iç seslerinde, fikirlerinde sesle oluşturulmuş rastgele bir lisan bulunmuyor.
Konuşma lisanıyla düşünmeleri mümkün değildir. Nasıl ki işaret lisanı bilmeyen biri işaret lisanıyla düşünemezse işitme engelli bireyler de konuşma lisanıyla düşünemez. Şayet işitme lisanı de bilmiyorlarsa o lisanda de düşünemezler. Mani sonradan oluştuysa ana lisanlarıyla düşünmeleri mümkündür.
Peki düşlerinde durum nasıl?
Rüyalarında da ses bulunmaz. Bunun yerine yalnızca görme duyusundan ve işaret lisanından oluşan hayaller görürler. Hafızasında işitsel bir tecrübesi olmayan biri, hayalinde da bu tecrübesi yaşayamamaktadır.
Chicago Üniversitesinde vazifeli olan doğuştan işitme engelli fizik profesörü Giordon Stark da bunu doğruluyor. Fikirlerin ve düşlerin büsbütün görselden oluştuğunu belirtiyor.
Kaynaklar: Yakup Gençtürk, Ergo Terapim, gdh digital