Günümüzde sokakları dolduran otomobillere, sıkışıp kaldığımız trafiğe baktığımızda, bundan 130 yıl kadar evvel araba diye bir şey olmadığına inanmak güç. Otostopçunun Galaksi Rehberi’nde uzaydan gelen Ford Prefect’in “Gezegendeki baskın tıbbın arabalar olduğunu düşündüm.” demesini olağanlaştıracak kadar çok araba var.
Elbette ki birinci arabadan bu yana hem dünya hem de otomobiller çok değişti. Kimi modeller tek başlarında bu değişimin öncüleri olmayı başardı, değerli atılımları kitlelerle tanıştıran araçlar oldular. Listemizdeki arabalar de yarattıkları tesire nazaran seçildi.
Atsız birinci otomobil Benz Patent Motorwagen
1885 yılında Karl Benz, atsız giden bir araba yapar ve birinci denemeyi de eşi Bertha’ya yaptırır ki bir arada tarihe geçsinler. 0.9 beygir gücündeki motorla saate 16 kilometre sürate ulaşabilen model, bilinen manada bir arabanın de birinci örneğidir.
Herkes arabaya binebilsin diye üretilen Ford Model T
1908 yılında Henry Ford, otomobillerin lüks olmasına karşı çıkar ve herkes tarafından alınabilecek, görece uygun fiyatlı, seri üretilip satılabilecek arabalar için yola çıkar. Bu maksatla ikonik Model T‘yi üretmeye başlar. Bir periyot ABD’deki her iki otomobilden biri Model T olur.
Gezmiş olmak için gezme kavramını yaratan Vauxhall Prince Henry
1911 tarihli bu arabanın emeli ulaşım değil eğlence idi. Saatteki suratı 105 kilometreyi bulabiliyordu. Devrindeki rakiplerinden çok daha süratliydi. Yani bir manada tarihin birinci spor otomobiliydi.
Sürücülerin de insan muamelesi gördüğü Ford Model A
Ford Model A, Amerikan firmasının Chevrolet ile olan gayretinin bir sonucuydu. Satış başarısına ek olarak önü, üstü ve sağı solu tam kapalı olan ilk başarılı model olarak da dikkat çekmişti.
Herkesin sevgilisi Volkswagen Beetle
Adolf Hitler -tarihin en nefret edilen diktatörü- tarafından Ferdinand Porsche’ye verilen buyruk doğrultusunda üretilen Volkswagen Beetle, muhtemelen dünyanın en sevilen ve en sampatik arabalarından biri haline geldi ve efsaneleşti.
İngiltere’nin savaş sonrası toparlanma emaresi Jaguar XK 120
Aslında Jaguar bu arabası yalnızca yeni 3.4 litrelik XR motorunu tanıtmak için geliştirmişti fakat araç ortaya çıktığı anda büyük sansasyon yarattı. Daha yeni yeni 2. Dünya Savaşı’nın yaralarını saran ve karne ile besin eserleri dağıtılan İngiltere’de bu türlü bir modelin, üstelik de karşılanabilecek bir fiyata satışa çıkması büyük olay yaratmakla kalmadı, ada ülkesinin otomotiv kesiminde değerli merkezler ortasındaki yerini sağlamlaştırdı.
Zamana meydan okuyan birincilerin arabası Mercedes-Benz 300SL
İlk çağdaş üstün otomobil olarak kabul edilen bu yarış arabasından dönüştürülmüş Mercedes-Benz modeli, üst yanlışsız açılan kanatlı kapıları ile de ikonik bir model olmayı başardı. 300SL, kendi devrinde girdiği pek çok yarışı kazanmıştı.
Komünizmin çöküşünü gösteren Trabant
Trabant makûs bir otomobildi ve pek emniyetli değildi. Sempatik bir görünüşe sahip olan bu arabası edinmek için ise insanların birkaç yıl sıra beklemesi gerekiyordu. Trabant, Doğu Almanya’da komünist sistemin neden işe yaramadığının bir sembolü haline geldi; çünkü ülkenin batısında BMW’ler, Mercedes’ler ve öbür pek çok araba dolanmaktaydı.
Spor arabalarının standardını belirleyen Porsche 911
Bettle’ı tasarlayan Ferdinand Porsche, o araçta motoru geriye taşımıştı. Birebir mantığı kullandığı Porsche 911 ise çok daha süratli ve gelişmiş bir motora, daha güzel bir aerodinamiğe sahip ve çok uzun yıllardır da yüksek performanslı spor arabaların birinci karşılaştırıldığı rakibi oluyor.
Amerikan efsanesi Ford Mustang
Ford Falcon modelinin az makyajlanıp az değiştirilmiş hali olan Mustang, yarattığı imaj, ulaşılabilir yapısı ve Muscle Car kavramını ortaya çıkarması ile birlikte dikkatleri üzerine çekti ve Ford’un en çok sattığı modellerden biri oldu.
Ailece binilebilen offroad Land-Rover
Tamam, tarihteki birinci offroad aracı Land-Rover değil fakat hem offroad olup hem kalabalık ailelerin tercihi olan, hem de kentlerde düşüncesiz kullanılabilen birinci araç Land-Rover. Aslında bu durumun bir sonucu olarak da marka, çok büyük satış sayılarına ulaşmıştı.
Arkada oturan yolcuları da düşünen Renault Eclipse
LEGO’dan yapılmış üzere dursa da Renault Eclipse ile birlikte Minivan kavramı da ortaya çıktı. Öncesinde garip bir formda gerideki yolcuların pencereye muhtaçlık duymadığını düşünen araba üreticilerinin bu kusurlarından döndükleri birinci modellerden biri ve periyodunun en başarılı arabasıydı.
Yeni çağın şafağında gelen Toyota Prius
Toyota Prius mutlaka en göz alıcı arabalardan biri değil, hatta ortalama üstü olan pek bir özelliği de bulunmuyor. Pekala bu aracın bu listede ne işi var? Bugün hibrit olarak bildiğimiz motor sistemlerinin genel manada kullanıldığı birinci model olduğu için Prius büyük ehemmiyet taşıyor.
Korecede şantiyeye düşen birinci şef tanesi demek: Nissan Qashqai
Gerçek bir fiyat performans aracı olarak piyasaya çıkan Nissan Qashqai de özelliklerinden çok “ne olduğu” ile listeye giren modellerden. Çünkü Qashqai, bizim bildiğimiz manasıyla ilk crossover modeli. Çok kısa müddette crossoverların ve SUV’lerin araba kesimini ele geçirdiğini de hatırlamakta yarar var.
Elektrikli arabaları havalı hale getiren Tesla Model S
Bundan 15 yıl evvel Tesla ismi yalnızca Edison’un rakibi olan bilim insanını akla getirirken, bugün ise Elon Musk’ın elektrikli otomobil firmasını hatırlatıyor. Tesla Model S tarihteki birinci elektrikli araç değil lakin insanların elektrikli arabalara yönelmiş olmasını sağlayan model.
BMW’nin kısa müddette büyük iş başardığı arabası BMW 328
BMW’nin araba üretmeye başladıktan sadece 7 yıl sonra ortaya çıkardığı bu harika araç çok sayıda şampiyonluk kazanmakla kalmadı, uzun yıllar boyunca da yeni gelecek modellere öncülük etti. 2. Dünya Savaşı sonrasında ise İngiliz Bristol arabalarının temelini oluşturdu.
Her oyunda görüp ismini bilmediğimiz Jeep: Willys MB
Orijinal 4×4, gerçek manada dünyanın değişmesinde rol oynayan bir araç. Plastik asker setlerinden savaş oyunlarına her yerde yer alan bu model, 2. Dünya Savaşı’nda da büyük rol oynamış ve sonrasında da Land Rover’a giden yolu açmıştı.
Günümüzdeki tüm dizaynların anası: Cisitalia 202
Pinin Farina 1947 yılında tasarladığı bu araçta bütün kısımları birbirine bağlamış ve tek bir akıcı yüzeye sahip araba dizaynını ortaya çıkarmıştı. Bu tasarım otomotiv kesiminde o denli bir tesir yaptı ki, bugün bile araba tasarlanırken birebir taslak kullanılıyor.
Hakkı yenen İtalyan mükemmeli: Fiat 500
En itibarlı endüstriyel tasarım mükafatları ortasında yer alan Compasso d’Oro (Altın Pusula) ödüllerinde ödül kazanan birinci araba Fiat 500’dü. Küçük bir otomobil olmasına karşın az alanda çok özelliği ve performanslı motoru bir ortaya getiren bu model, birden fazla çağdaş araba için de bir ilham kaynağı oldu.
Bir o kadar da yerin altında olan Morris Küçük Minor
Ön tarafa yerleştirdiği motor aksamı ve taban alanının %80’ini yolculara ve yüklere ayırmasıyla BMC tarafından üretilen Morris Küçük Minor, akabinde gelen neredeyse tüm modelleri etkiledi. O denli ki Ford Model T’nin akabinde 20. yüzyılın en tesirli ikinci arabası seçildi. Bugün bu arabası Küçük Cooper olarak biliyoruz.
Otomobillerin nasıl tasarlanacağına dair ders niteliğindeki Citroen DS
Gerek aerodinamik konusunda vaktinin çok ötesinde olması, gerek sıra dışı tasarımı, gerekse belirlediği yüksek sürüş keyfi standartlarıyla Citoren DS, farklı varyantları olan ve pek çok da yarış kazanmış bir arabaydı. Hidropnömatik süspansiyon ve fren diskleri üzere donanımları standart hale getiren araba de Citroen DS idi.