Kimisi beğeniyor, kimisi ise beğenmiyor. Fakat bu kesin ve net bir halde biliniyor ki, Hamburger dünya genelinde en çok tüketilen fast food çeşitlerinin başında geliyor. Hatta, ülkemizde bile epeyce fazla tüketiliyor ve birden fazla vakit tercih edilen bir yiyecek olarak biliniyor. Bir AVM’ye gittiğinizde yahut insanların sıklıkla tercih ettiği kalabalık bölgelerde Burger King üzere büyük hamburgercileri görmeniz mümkün. Pekala günümüzde bu kadar tanınan olan hamburger nasıl ortaya çıktı diye merak ediyorsanız, sizler için tüm ayrıntılarıyla birlikte anlattık.
Hamburger, günümüzde olan popülerliğini uzun bir müddettir koruyor. Hamburger’in tarihine baktığımızda ise, yüzyıllar öncesine dayanan koca bir tarih bizi karşılıyor. Bu tarihlerde Hamburger epeyce evrim geçirmiş, farklı isimler ile bilinmiş ve beğenilmişti. Günümüzde ise son halini aldı ve sevilerek tüketilmeye devam ediliyor. Dilerseniz lafı hiç uzatmadan hamburger ortaya nasıl çıktı, birinci hamburgeri kim yaptı üzere merak edilen soruları yanıtlayalım. Çayınızı yahut kahvenizi elinize alın, uzun bir hamburger seyahatine çıkıyoruz.
Antik Roma’da başlayan yolculuk
Hamburger günümüze gelene kadar epeyce uzun seyahatlerden geçti. Bu seyahatin birinci adım ise, M.S 1. yüzyıl periyodunda Antik Roma’da gerçekleşti. Roma İmparatorluğu, o devirlerde bu yiyeceğe hamburger değil, “Isica Omentata” ismini veriyordu. Bu yiyecek, tıpkı hamburgerde olduğu üzere ana köfte ile birlikte baharatların, sosların birleşimi sayesinde ortaya çıkıyordu.
O devirlerde bile günümüzdeki hamburger lezzeti epeyce fazla sevilerek tüketiliyordu. O periyotlarda yazılan ve Apicus ismi verilen bir yemek kitabında Isica Omentata yemeğinin tarihi bulunuyordu.
Cengizhan devrinden bu yana evrilerek geldi
Fast Food, 12. yüzyıl periyotlarında Cengizhan’ın ve ordusunun da favori yiyeceklerinden bir tanesiydi. Cengizhan ve ordusu, uzun süren seyahatlerinde fast food yiyecekleri tercih ediyorlardı. Zira, yaptıkları seyahat epeyce uzun sürüyordu ve o periyotlarda günümüz teknolojisi bulunmadığı için, atlar kullanılarak seyahatler yapılıyordu. Bununla birlikte, sefere gidildiği için daima olarak atları durdurup, yemek yiyebilmek üzere bir imkanları yoktu. Yani, hareket ederken birebir vakitte yemek yiyebilmeleri lazımdı. Bunun için ise, atların eyerlerinde çiğ etler bulunduruluyordu.
Askerler, bu çiğ etleri çoğu vakit direkt olarak yiyebiliyordu. Kimi vakitlerde ise ekmek ortasına koyup, tüketmek istiyorlardı. At daima hareket ettiğinde, etler az da olsa pişiyor ve yenilebilir hale geliyordu. Ayrıyeten, Tatarlar bu ete tuz, soğan ve biber ek ederek tüketiyordu. Daha sonrasında bu yiyecek, Cengizhan’dan yıllar sonra Ruslar tarafından “Tatar Bifteği” olarak tanıtıldı.
Hamburgerin doğuşu
Gelelim Hamburger ismi nasıl meydana geldi konusuna. Hamburg’ta yaşayan bir aşçı, orta asya seyahati esnasında Tatar Bifteği ile karşılaşıyor. Bu bifteği tattıktan sonra hayli beğeniyor ve tanımını alıp, Almanya’ya getiriyor. Bu sayede günümüzün tanınan yiyeceği hamburgerin temellerini atmış oluyor. Bu aşçı bunu tıpkı tatar böreğinde olduğu üzere, çiğ olarak servis etmeye başladı. Ancak elbette bu pek uzun sürmedi.
Hamburg bifteği, öteki bir aşçı tarafından keşfedildi. Bu yiyeceği kendi eline aldı ve müşterilerine pişirerek sunaya başladı. İsmine ise, Hamburg kentine ilişkin olduğunu bildirmek için “Hamburger” ismini verdi. Evet, hamburger ismini aslında Almanya’da bulunan Hamburg kentinden alıyor.
Londra’da “Hamburg Sosis” olarak bilindi
Londra’da bu yiyeceğin ismi Hamburg Sosis olarak biliniyordu. Dana eti, süet, biber, karanfil, hindistan cevizi, sarımsak, sirke, tuz ve kırmızı şarap ile karıştırılan bu yiyecek, hayli garip bir hal almış üzere duruyordu. Zira hayli farklı gereçler katılarak tekrar yorumlanmış, Londra’da tüketilmişti.
İlk fast food restaurantı
1921 yılında, hamburgerleri hayli ucuz fiyatlara satan bir fast food restaurantı kuruldu. Bu restaurant, hamburgerleri yalnızca 5 cent üzere epey uygun fiyatla satıyordu. Bu restaurant, günümüzdeki Burger King’in temelleri de olabilir. O periyotlarda hamburger şimdi yeni yeni sık tüketilmeye başlamışken, hakikaten epeyce akıllı bir teşebbüsçü bu türlü bir restaurant kurmayı akıl etmiş diyebiliriz.
Günümüzde en çok tüketilen ülke Amerika’ya yolculuk
Günümüzde en çok hamburger tüketilen ülkelerin başında Amerika geliyor. Amerika’da, yıllık ortalama 50 milyar adet hamburger tüketiliyor. Amerikalı beşerler, hamburger yemekten epey büyük bir keyif alıyorlar ve bunu da yıllık tüketimlerine baktığımızda net bir formda anlayabiliyoruz. 50 milyarlık tüketimi şahıslara böldüğümüzde, bir kişinin haftada 3 hamburger tükettiğini ortaya çıkarıyoruz.
Gelelim Hamburger ile Amerika nasıl tanıştı sorusuna. Antik Roma’da başlayan seyahat, 19. yüzyılın sonunda bir göç dalgası sonucunda Amerika ile tanıştı. 19. yüzyılın sonlarında, Almanya’dan Amerika’ya önemli bir göç dalgası başladı. Bu göç dalgası ile birlikte, elbette Almanlar sevdikleri yiyeceği hamburgeri de Amerika’ya götürdüler. Amerikalılar, bu sayede birinci kere hamburger ile tanıştılar. Amerika’da o kadar çok beğenildi ki, Amerikan yemek kültürünün merkezini de Hamburger oluşturdu.
Sonuç: Dünya genelinde milyarlarca tüketilen bir fast food
Gelelim günümüze, hamburger dünya genelinde epeyce fazla tüketilmeye devam ediyor. Sürat kesmeden tüketilen hamburger, sadece Amerika’da yılda 50 milyar tüketiliyor. 50 milyar, sırf bir ülkeye nazaran epeyce önemli bir düzey olurken, buna tüm ülkeleri de eklediğimizde iddia edemeyeceğimiz bir tüketim ortaya çıkıyor. Her ne kadar şu an Amerikan kültürü olarak bilinse bile, Hamburger aslında Almanya kökenli bir fast food çeşidi. Lakin hamburger halini alana kadar, epeyce büyük yollardan geçmiş.
Atalarımız bile savaşlarda hamburger kullanmayı tercih etmişler. Yüzyıllardır sevilen bu tat, o periyotlardaki savaşlarda askerlerin sevdiği yiyecek haline gelmiş üzere görünüyor.
Sizler için günümüzde en çok tercih edilen fast food çeşidi olan hamburger nasıl ortaya çıktı ve ilk hamburgeri kim yaptı üzere soruları yanıtladık. Hamburger, birçok kaynakta Hamburg’tan çıkmış üzere görünse bile, aslında son halini Hamburg’ta aldı. Yoksa hamburgerin tarihi, hayli eskiye dayanıyor. Sizler hamburger tüketiyor musunuz? Hamburger hakkında yorumlarınızı bizlerle paylaşmayı unutmayın.