Marmara Denizi’ni tanınmaz hale getiren müsilaj sorunu hakkında tartışmalar devam ediyor. Birinci ortaya çıktığından beri uzmanların hakkında tekraren ikazda bulunduğu sorun, geçtiğimiz günlerde Meclis’e taşındı. Lakin durumun ne kadar vahim olduğu, uzman bir ismin tahmiyle bir sefer daha vurgulandı.
Türkiye Tabiatını Muhafaza Derneği danışmanı Dr. Erol Kesici, Marmara Denizi’nin mevt etabında olduğunu belirttiği açıklamalarda denizin ne vakit iyileşebileceğine dair bir kestirimde bulundu. Kesici, “Marmara Denizi’nin kendine gelmesi en az 5 yıl alır” dedi. İklim Değişikliği ve Siyasetleri Araştırma Derneği Lideri Baran Bozoğlu ise denizin uygunlaşması için yapılması gerekenleri tek tek sıraladı.
“Deniz 5 yılda, canlılar 10 yılda kendine gelir”
Marmara Denizi’nin her gün maruz kaldığı atığın sayılarından bahseden Dr. Erol Kesici, gerekenler yapılırsa denizin gireceği güzelleşme süreci hakkında şu bilgileri verdi: “İstanbul, Bursa, Çanakkale, Kocaeli, İznik üzere Marmara Denizi etrafındaki nüfus 25 milyon civarında. Yapılan çalışmalara nazaran 1 gün içinde Marmara’ya bırakılan atık su ölçüsü, ortalama 2,1 milyon metreküp. Bunların hepsi organik ve inorganik hususlar. Bu ölçü günümüzde yıllara nazaran nüfus ve yerleşim alanlarının artmasıyla birlikte yalnızca 1 günde 3 milyon metreküpün üzerine çıkıyor. Şayet bir an evvel önlem alırsak, deniz 5 yıla kadar lakin temizlenir. Olağana döndürülmesi için birinci evvel dinlendirilmeli ve hiçbir halde atık su verilmemeli. Gerekli tedbirler alınır ve süratli bir biçimde başlanırsa 5 yıl içinde kokusuz bir Marmara Denizi’ni tekrar görebiliriz. 10 yıla kadar da biyoçeşitliliği artar.”
Müsilaj için nasıl bir yol izlenmeli?
Şu anda denizin vefat sürecinin başladığını ve bunun sonuçlarını gördüğümüzü belirten İklim Değişikliği ve Siyasetleri Araştırma Derneği Lideri Baran Bozoğlu, denizin tabanındaki oksijen ölçüsünün yok denecek kadar az olduğunu belirtti. Bu durum da deniz canlılarının oksijenden faydalanmasını engelleyerek biyolojik çeşitliliğin azalmasına ve habitatların istikrarının bozulmasına neden oluyor. Bozoğlu, yaptığı açıklamalardaki yol izlenirse birkaç yıla denizin toparlanacağını belirtiyor: “Öncelikle 7-24 müsilajın oluştuğu bölgelerde deniz sıyırıcılarının çalışması gerekiyor. Bu müsilajın buradan kesinlikle toplanması gerekiyor. Oluştuğu her yerde müsilajın toplanması ve tabiata bırakılmaması, bunların ileri biyolojik arıtma tesislerine götürülüp arıtmasının sağlanması gerekiyor.”
“Müsilajın hangi canlı çeşitlerinden ortaya çıktığı tespit edilmeye çalışılıyor. Bu karakter belirlendikten sonra da bu müsilajı çözecek olan farkı bakteri cinsleriyle bir arada spreyleme yoluyla çalışmaların yapılması gerekiyor. Krizin yönetilmesi açısından acil olarak yapılması gereken bu. Eksik olan yatırımların vakit kaybetmeden toparlanması gerek. Lakin ne yazık ki Türkiye’de atık su arıtma tesisleri göz arkası ediliyor. Marmara Denizi’nin çeperinde ziraî alanların kesinlikle incelenmesi ve buradan gelen atık suların önlenmesi gerekiyor. Hiçbir şey için geç değil.”