Vücudumuzda bizi korumakla vazifeli sayısız düzenek vardır. Bu sistemlerden biri beyaz kan hücreleridir. Kemik iliğinde üretilen ve kana karışarak mikroplarla çaba eden beyaz kan hücrelerinin birtakım çeşitleri vardır. Bu çeşitlerden bir tanesi de monosittir. Monosit de öbür hücreler üzere mikroplarla gayret eder fakat daha da değerlisi, öbür beyaz kan hücrelerini savaşa çağıran bir haberci vazifesine sahiptir.
Monositin başka beyaz kan hücrelerini çağırarak bir cins haberci misyonu görmesi, bağışıklık sisteminin temelini oluşturmaktadır. Bu nedenle monosit yüksekliği ve düşüklüğü uzman bir tabip tarafından denetim edilerek gerekli durumlarda birtakım tedaviler uygulanmalıdır. Monosit istikrarınızı sağlamak için sizin de alabileceğiniz kimi tedbirler var. Gelin bir tıp beyaz kan hücresi olan monosit nedir, ne işe fayda, yüksekliği ve düşüklüğü durumunda neler olur üzere merak edilen soruları tüm ayrıntılarıyla yanıtlayalım.
Monosit nedir, ne işe fayda? Ülkü monosit oranı, yüksekliği ve düşüklüğü:
Temelden başlayalım, monosit nedir?
Monosit, kemik iliğinde üretilen ve daha sonra kana karışarak mikroplarla savaşma vazifesini üstlenen lökositlerin yani beyaz kan hücrelerinin beş alt çeşidinden bir adedidir. Monosit de tıpkı başka beyaz kan hücreleri üzere virüsleri, bakterileri, mantarları, protozoaları ve başka mikropları bulup yok etmekle vazifelidir. Farklı bir vazifesi ise mikrobu bulduktan sonra başka beyaz kan hücrelerini çağırarak tedavi ve enfeksiyon tedbire sürecini başlatmaktır.
Peki monosit ne işe fayda?
Monositler için hem birer savaşçı hem de haberci diyebiliriz. Beyaz kan hücreleri kemik iliğinde üretilirler. Bu hücreler bedenimize bir mikrop girdiği vakit alarm durumuna geçer ve kana karışırlar. Bunlardan biri olan monosit hem mikroplarla savaşır hem de öbür beyaz kan hücrelerine davette bulunarak harekete geçirir.
İki tip monosit vardır:
- Dendritik hücreler
- Makrofajlar
Dendritik hücreler:
Dendritik hücreler, monositlerin davet merkezi misyonunu üstlenen kısmıdır. Görevleri, bedenimizdeki başka hücreleri uyararak harekete geçmelerini sağlamaktır. Dendritik hücreler burun, akciğer, mide, bağırsak astarı üzere yüzeysel dokularda bulunurlar. Bedenimize bir mikrop girdiği vakit dendritik hücreler mikrobun antijenini toplar ve sitokinler yayarak beyaz kan hücrelerini bölgeye çağırır.
Makrofajlar:
Makrofajlar, monositlerin savaşçı vazifesini üstlenen kısmıdır. Görevleri, bedenimize giren mikroplarla savaşmaktır. Makrofajlar, mikropları çevreleyerek onları toksik enzimlere boğar, yutar ve öldürürler. Makrofajlar birebir vakitte meyyit hücreleri kan sirkülasyonundan ve dokulardan uzak tutmakla vazifelidirler. Yani makrofajlar, asker monositlerdir.
Vücudunuzdaki monosit oranı nasıl tespit edilir?
Yaşadığınız belirtilere bağlı olarak doktorunuz monosit kıymetinizin düşük ya da yüksek olduğundan şüphelenebilir. Monosit oranınızı tespit etmek için sizden tam kan sayımı istenir. Tam kan sayımı sonucunda pek çok kan bedeli ile birlikte monosit oranı da tespit edilir. Oran durumuna nazaran şüphelenilen farklı rahatsızlıklar varsa yeni testler de istenebilir.
Monosit oranı kaç olmalı?
Normal kurallar altında monosit oranı, toplam beyaz kan hücresi sayısının yüzde 2 ile yüzde 8’ini oluşturur. Sağlıklı yetişkinlerde bu oran mikrolitre kan başına 200 – 800 monosit demektir. Yüzde 0 ile 9 ortasındaki bir monosit bedeli olağan olarak kabul edilir.
Monosit düşüklüğü nedir, monosit neden düşer?
- Aplastik anemi
- Kan enfeksiyonu
- Yanık yaralanmaları
- HIV virüsü
- Kemoterapiye gösterilen reaksiyon
Yapılan tam kan sayım testi sonucunda monosit bedeliniz olağanın altında çıktığı vakit bu durum monositopeni yani monosit düşüklüğü olarak isimlendirilir. Monosit düşüklüğüne neden olan durumlardan kimileri üstteki üzere.
Monosit yüksekliği nedir, monosit neden yükselir?
- Lupus, romatoid artrit üzere otoimmün hastalıklar
- Kan bozuklukları
- Lösemi, lenfoma üzere kanser türleri
- Kardiyovasküler hastalıklar
- Mononükleoz üzere enfeksiyonlar
- Sarkoidoz üzere enflamatuar bozukluklar
Yapılan tam kan sayım testi sonucunda monosit bedeliniz olağanın üstünde çıktığı vakit bu durum monositoz yani monosit yüksekliği olarak isimlendirilir. Monosit yüksekliğine neden olan durumlardan kimileri üstteki üzere.
Monosit bedellerinin olağan olmaması durumunda hangi belirtiler görülür?
- Karın ağrısı
- İltihaplanma
- Tükenmişlik hissi
- Normal olmayan kilo kaybı
- Yüksek ateş
Pek çok rahatsızlıktan farklı olarak monosit değerinizde yaşanan bir düşüklük de yükseklik de birbirine misal belirtilere sahiptir. Bu nedenle uzman bir doktorun tanısı olmadan rastgele bir tedaviye başlanmamalıdır. Monosit kıymetlerinin olağan olmaması durumunda görülecek belirtilerden kimileri üstteki üzeredir.
Yüksek monosit nasıl düşürülür?
- Kırmızı et tüketimini sonlandırın.
- Rafine karbonhidrat tüketimini sonlandırın.
- Kızarmış yiyecek tüketimini sonlandırın.
- Alkol tüketimini sonlandırın.
- Düzenli idman yapın.
Eğer yapılan tam sayım testi sonucunda monositoz yani monosit yüksekliği teşhisi aldıysanız bu teknikleri uygulayarak monosit bedelinizi düşürebilirsiniz. Elbette bu prosedürleri uygulamadan evvel kesinlikle hekiminize istişareli ve onun verdiği tedavi usulünü her vakit ön planda tutmalısınız.
Düşük monosit nasıl yükseltilir?
Eğer yapılan tam sayım testi sonucunda monositopeni yani monosit düşüklüğü teşhisi aldıysanız öncelikle doktorunuzla görüşerek kullandığınız ilaçları belirtmeli ve bunlardan monosit kıymetinizi düşürenler varsa yeni dozu ile kullanmalısınız. Monosit kıymetinizi düşüren farklı durumları yine doktorunuzla görüşerek tespit etmeli ve B12, C, D vitamini üzere eksiklikleriniz varsa destek almalısınız. Elbette uygulayacağınız tüm formüllerden evvel kesinlikle hekiminize istişareli ve onun verdiği tedavi usulünü her vakit ön planda tutmalısınız.
Monosit kıymetini denetim altında tutmak için ne yapmak gerekir?
- Yaralanmalardan ve enfeksiyon risklerinden kaçının.
- Dengeli beslenin.
- Düzenli idman yapın.
- Sigara içiyorsanız bir an evvel bırakın.
- Ellerini sık sık yıkamak başta olmak üzere hijyeninize dikkat edin.
- Stres düzeyinizi azaltmaya çalışın, gerekirse profesyonel yardım alın.
Monosit düşüklüğünü ya da yüksekliğini gösteren rastgele bir belirtiniz yoksa ve uzman bir doktor tarafından rastgele hastalık teşhisi almadıysanız bile yukarıdaki sistemleri uygulayarak monositlerinizi koruyabilir ve ileride oluşacak hastalıkları önleyebilirsiniz. Aslında siz ne kadar sağlıklı bir hayat yaşarsanız monosit bedeliniz de bir o kadar sağlıklı olacaktır.
Vücudunuza bir mikrop girdiği vakit onunla savaşan ve öbür hücreleri çağırarak tedavi sürecini başlayan bir tıp beyaz kan hücresi olan monosit nedir, ne işe fayda, yüksekliği ve düşüklüğü durumunda neler olur gibi merak edilen soruları yanıtlayarak husus hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Anlattıklarımız sadece bilgilendirme gayelidir. Tüm sıhhat mevzularında olduğu üzere monosit hakkında da en yanlışsız ve size özel bilgiyi en yakın sıhhat kuruluşuna başvurarak uzman bir doktordan almalısınız.