Hatta vefata yakın tecrübeler hakkında birinci sefer konuşan psikiyatrist Raymond Moody, vefata yakın tecrübeler yaşadığını söyleyenlerin ortak noktalarının; parlak bir ışık gördükleri, buna ilaveten ruhlarının bedenden ayrıldığını hissettikleri, sıcaklık hissine kapıldıkları ve çeşitli mistik-spiritüel varlıklar gördükleri üzere şeyler olduğunu tabir ediyor.
Bu tip tecrübelerin bedendeki fizyolojik değişiklikler sonucu oluştuğunu söyleyebiliriz. Doğal bu tip bir değişiklik için beyindeki tasa, gerilim ve kaygı üzere hisleri tetikleyen kimyasalların salgılanma biçimini değiştirecek uyarıcı maddelerin iş başında olduğunu unutmamak gerektiğini çabucak hatırlatalım ve ayrıntılara geçelim.
Ölüme yakın tecrübelerin baş kahramanı natürel ki ruh molekülü olarak bilinen DMT hormonu!
İnsanların vefata yakın tecrübeler yaşaması, insan beyninde halüsinojenik tesir yaratan DMT hormonu ile alakalı. DMT yani başka ismiyle dimethyltryptamine, beynin salgıladığı bir hormondur, bitkilerde ve hayvanlarda da görülebilir. Beyin bu hormonu yalnızca doğum ve mevt anında salgılamaktadır. Genelde hayal esnasında salgılanır ve vakit algısında değişikliklere sebep olur.
DMT hormonunun tesirlerini fareler üzerinde inceleyen bir araştırmada, kalp krizi geçiren farelerin beyninde DMT artışı gözlenmiş. Bu durumda mevt anı yaklaştıkça bu molekülün devreye girdiğini anlamak mümkün. 2018 yılında yapılan bir çalışmada, iştirakçilere makul dozlarda DMT etken hususunun bulunduğu uyarıcı ilaçlar veriliyor ve iştirakçilerden uyarıcıları aldıktan sonra neleri deneyimlediklerini anlatmaları isteniyor. Farklı biçimde birçok iştirakçinin deneyimleri benzerlik gösteriyor ve bunun üzerine DMT’nin vefata yakın tecrübelerin ortaya çıkışında kıymetli bir etken olduğu öne sürülüyor.
DMT hormonunun salgılanması için ya doğmak ya da nitekim ölmek gerektiğine nazaran ‘ölüm üzere bir şeyin olduğu lakin kimsenin ölmediği bu deneyimleri’ yaşamak için farklı yollar deneyenlerin olabileceğini unutmayalım.
Fizyolog Jimo Borjigin’e nazaran ölüme benzeyen hisleri deneyimleyebilmek -bir öteki ismiyle psikedelik bir tecrübe yaşayabilmek- için insan beyninin ürettiğinden çok daha fazla bir DMT düzeyine gereksinim vardır.
Yani gördüğünüz üzere zaten psikedelik deneyimler yaşamak, fizyolojik olarak o kadar da kolay değil. Bu tip tecrübeleri yaşamak için DMT kadar tesirli olmasa da çeşitli sedatifler, LSD üzere halisinojenler, uyarıcılar, antipsikotikler üzere birtakım öteki yapay unsurlar kullanılabiliyor. Hatta DMT’nin yaşattığı psikedelik tecrübeye en yakın tecrübesi ketaminin verdiği söyleniyor. Yani beşerler içinde bulundukları ömrün ötesinde birtakım şeyler gördüklerini, duyduklarını, hissettiklerini söylüyorsa bile bunu yasa dışı yollara başvurarak elde ediyor olabilirler. Kelamın özü günümüzde psikedelik deneyimlere meraklı olan beşerler, amiyane tabirle ‘kafayı bulma deneyimlerini’, DMT hormonunun yaşattığı doğum ve mevt anı tecrübeleriyle karıştırabiliyor.
Editör Notu: Ruhsal, fizyolojik ve toplumsal sıhhatinizi düşünüyorsanız katiyen yasa dışı hususlardan uzak durun.
Kaynaklar: 1, 2, 3