Veganizm birçok kişi tarafından yalnızca beslenme üzerine yapılan seçimlerden ibaret olarak düşünülse de aslında giysiden Escort Topselvi ulaşıma kadar hayvanların kullanıldığı veya hayvanların ziyanına olan her şeyden kaçınılması gerektiğini savunan bir hayat biçimi Bu ömür biçimini kesin gerçek olarak kabul eden kimi ebeveynler ise çocuklarının doğumundan itibaren Topselvi Escort Bayan vegan olarak yetişmesini istemektedir
Veganlığın bilhassa son yıllarda bu kadar yaygınlaşmasını sağlayan kimi yararları olduğu düşünülüyor Örneğin bitki bazlı beslenme sonucu vücut kitle indeksinin düşmesi ve düşük kan basıncı sağlanması Topselvi Escort sonucu diyabet kanser ve çeşitli kalp hastalıklarının riskini azalttığı savunuluyor Ama yaygın bir görüş olan kâfi protein B12 demir ve kalsiyum üzere bedenin muhtaçlığı olan şeylerden yoksun kaldığı bu nedenle hayli sıhhatsiz bir beslenme biçimi olduğu da savunulan görüşler ortasında
Veganizmi benimseyen ebeveynler hayvan sömürüsüne dahil etmemek ismine çocuklarını da vegan beslenmeye yöneltebiliyorlar Uzmanlarca sağlıklı olup olmadığına dair farklı görüşler bulunan mevzuyu içeriğimizde derledik
Veganizm ve vegan beslenme tam manasıyla nedir
Veganizm teriminin ülke ve dünya genelinde tanınması aslında daha yeni yeni olsa da vegan beslenmeye dair ispatlar kimi araştırmacılara nazaran 2000 yıl öncesine kadar gidiyor Kimi beşerler tarafından vegan beslenmeye geçiş basamağı olarak görülen vejetaryenlik 19 yüzyılda İngiltere ve Amerika Birleşik Devletleri’nde değerli sayılabilecek bir hareketlilik yaşadı Şair tabip üzere tanınır ve toplumda kelamı önemsenen beşerler dahi hayvansal besinlerle beslenmeyi sömürü olarak gördüğüne dair açıklamalar yapmaya başladı 1944 yılında ise vegan çevrelerince tanınır olan Donald Watson ismindeki aktivist bir adam et dışında başka hayvansal eser yemeyen insanları tanımlamak için ‘vegan’ terimini üretti
Vejetaryenlik veganlığın altında olarak sınıflandırılsa da birçok vegan tarafından hayvan sömürüsünü tam manasıyla bitirmediği için kabul edilebilir bir şey değil Vejetaryenlik genel olarak yalnızca et tüketimini yasaklasa da et dışında kimi hayvansal eserleri tüketilip tüketilmemesine nazaran alt sınıflara ayrılıyor
- Vejetaryenlerin birçoklarının dahil olduğu lakto-ovo vejetaryenler, et dışında süt eserleri ve yumurta tüketirler.
- Lakto vejetaryenler et eserleri ve yumurta dışında öteki hayvansal besinleri yerler.
- Ovo vejetaryenler yumurta dışındaki öbür hayvansal besinleri tüketmezler.
- Peskataryenler ise yarı vejetaryen olarak isimlendirilirler zira yalnızca kümes hayvanlarını ve balık haricindeki et eserlerini yemezler.
- Pollovejetaryenler de tam olarak vejetaryenlik kavramını karşılamazlar. Kümes hayvanlarının eti dışında öteki tüm hayvansal besinleri tüketirler.
Veganizm aslına bakılırsa beslenmenin çok ötesinde bir yaşam felsefesi olarak görülüyor Çok katı yeme kuralları dışında hayvan sömürüsünün olduğunu düşündükleri giysiden ulaşıma kadar birçok kesimde hayat şekillerini değiştiriyorlar Mesela hayvandan elde edilmiş rastgele bir giysi aksesuar yahut objeyi kullanmayı reddediyorlar Günümüz şartlarında çok güç olsa da hayvanlara ziyan verdiği gerekeçesiyle uçak kullanmayı dahi reddeden veganlar var
Bir insan vegan olma kararını vicdani sebeplerden ötürü verebildiği üzere birebir zamanda dini ve ahlaki açılardan da kabul edilmediği için verebilir İklim krizi etraf kirliliği üzere birden fazla husus da vegan olmaya iten sebepler ortasında bulunuyor Zira hayvancılık bölümü için gereken şartlar sürdürülebilir değil ve etrafa inanılmaz ziyanları olabiliyor Birebir vakitte kalp rahatsızlığı üzere kronik hastalıkları olan beşerler da bitki bazlı beslenme yoluna gidebiliyor
Vegan beslenmenin yararları ve ziyanları nelerdir
Vegan beslenme kimi insanlara nazaran çok katı kurallara sahip olduğu için vicdanen yahut öbür sebeplerce başlanmak istense de göz korkutabiliyor Halbuki vegan beslenmenin birçok yararı uzmanlarca açıklanmıştır
- Vegan beslenme kilo vermeye yardımcıdır. Elbette, kilo vermek emeliyle sürdürebilecek bir beslenme hedefi değildir fakat vegan beslenme, bitki bazlı olduğu için yağ tüketimi düşüktür. Ziyanlı olarak görülen ve çoğunlukla hayvansal besinlerden elde edilen doymuş yağlardan arınmış bir beslenme biçimi olmasından ötürü, vegan olarak beslenen insanların başka insanlara oranla vücut kitle indeksi düşüktür.
- Vegan beslenme birçok hastalığın riskini azaltıyor Daha düşük kan şekeri sağlayarak tip 2 diyabetinin ihtimalini azaltıyor. Birebir vakitte, kesin kanıtlanmış olmasa bile birtakım araştırmalara nazaran böbrek fonksiyonlarını güzelleştirdiği de görülmüştür. Kanser ve kalp hastalıkları üzere ölümcül olabilen hastalıkların da vegan insanlarda, kimi araştırmalara nazaran daha az görülmektedir.
- Stres ve anksiyete üzere meselelerde vegan beslenmenin yararlı olduğu da düşünülüyor. Bir çalışmaya nazaran vegan beslenme ve düşük gerilim düzeyi ortasında bir münasebet olduğu görülmüştür.
- Papua Yeni Gine’deki yüklü olarak vegan beslenen bir ada halkıyla yapılan araştırmada insanların cildinin daha parlak ve pürüzsüz olduğu görülmüştür. Tıpkı vakitte süt eserlerinin de sivilceye sebep olabileceği düşünülüyor.
- Ve elbette vegan beslendiğinizde etraf kirliliğinin temel sebeplerinden biri olan hayvancılık kesiminin önüne geçmiş oluyorsunuz. Giderek sanayileşen besin kesiminde hayvan tüketimi olabilmesi için her yıl bir sürü orman tahrip ediliyor. Yani, vegan beslenerek hayvancılığın gelişmesi için ormanların yok edilerek alan açılmasının önüne geçilebilir.
Vegan beslenmenin birçok yararı olsa da hangi besinden ne kadar alınması gerektiği düşünülmeden uygulandığında ziyanları da görülebiliyor Her bedenin gereksinimi olan belirli başlı mineraller ve vitaminlerin birçoklarının hayvansal besinlerde daha çok bulunduğu bir gerçek Şayet yalnızca hayvansal eserleri tüketmekten vazgeçip diyet listenizi istikrarlı hale getirmezseniz B12 ve protein gibi içerikleri kâfi alamazsınız
Veganlar için temel protein kaynağı baklagillerdir Fakat gereğinden fazla bakliyat tüketimi midede şişkinlik üzere sindirim sistemi rahatsızlıklarına yol açabilir Tüm bunların önüne geçmek için vegan beslenmeye karar verdiğinizde bir uzmanla bir arada diyet listesi oluşturmanızda yahut besinlerin içeriklerini ve neye ne kadar gereksiniminiz olduğunu öğrenmekte yarar var
Pekala çocukların vegan beslenmesi sağlıklı mıdır
Vegan beslenmenin püf noktası çoğunlukla hayvansal besinlerden alınan içeriklerin bitki bazlı beslenme uygulanırken de alınmasıdır Şayet alınamıyorsa kâfi beslenemezsiniz ve münasebetiyle sağlıktan fazla ziyanı olacaktır Çocukların vegan beslenmesine dair tartışmalar da temel olarak bundan ötürü çıkıyor Vegan beslenen aileler hakikat olanın veganizm olduğunu düşündükleri için doğumlarından itibaren çocuklarını vegan yapabiliyorlar
Gelişme ve büyüme evresi yaşayan çocuklarda beslenme bu süreci direkt ilgilendirebiliyor Sağlıklı ve kâfi bir beslenme için temel kural birçok besinin alınabildiği çeşitliliğin bol olduğu bir sistem oluşturulmasıdır Vegan beslenme genelde hayvansal besinlerden karşılanan doymuş yağ tüketimini ve kolesterolü sınırladığı için çocukların yetişkinliğinde bu içeriklerden kaynaklı ortaya çıkabilecek hastalıkların önüne geçtiği düşünülüyor
Kısacası vegan beslenme çocukluk yahut yetişkinlik evresi fark etmeksizin ayrıntılı olarak planlanıp gerçekleştirilmesi gereken bir beslenme biçimi Yanlışsız uygulanmadığı takdirde çocuğun gelişiminde yetersiz kalmasına sebep olabilirken tüm besin içeriklerinin alındığına emin olunarak yapılıyorsa çocuğa yarar dahi sağlayabildiği kimi araştırmalara nazaran kabul edilmiştir
Çocukların vegan beslenmesi hakkında bilimsel araştırmalar ne diyor
Navegan yani hayvansal eserlerle beslenen çocuklarla vegan beslenen çocukların kıyaslandığı Harvard’da yürütülen bir araştırma var Bu çalışmaya nazaran navegan çocuklar ergenliğe daha erken giriyor ve daha çabuk büyüyor Bunun sebebi olarak da hayvansal eserlerde çok fazla büyüme hormonu olmasıdır Ani biçimde büyümeden çok vakitle büyümenin ise daha sağlıklı olduğu düşünülüyor Zeka gelişimiyle ilgili bir çalışmada ise vegan çocukların zeka düzeyinin daha yüksek olduğu tespit edildi
Özellikle kalp ve damarlarla ilgili hastalıklarda beslenme hayli kıymetlidir Araştırmalara nazaran damarda yağlanma üzere sıkıntıların aslında çocukluk çağına dayanıyor Cleveland Clinic ismindeki Amerikan akademik tıp merkezinde vegan beslenme hakkında bir çalışma yürütüldü Çalışma için seçilen çocuklar iki kümeye ayrıldı ve bir kümeye az yağlı bitkisel bir diyet uygulanırken öbür kümeye kalbi muhafazaya yönelik hayvansal eserli bir diyet listesi verildi Çalışmanın sonucunda ise bitkisel beslenen çocukların kiloları düştü kan bedelleri düzgünleşti ve tansiyonları düştü Bu çalışma ise birçok Amerikalı ve Kanadalı hekimi çocukların vegan beslenmesinin uygun olabileceği konusuna ikna etti
Çocukların vegan beslenmesine dair olumlu araştırmalar olsa da doğuştan vegan olan çocuklar üzerinden yapılan bir öteki araştırma ise vegan beslenmenin A ve D vitaminlerinin eksikliğini yaratacağını düşünüyor Çocukları vegan beslemek konusunda kâfi sayıda araştırma ve kesin bir bilgi bulunmuyor lakin uzmanlar genel olarak vegan beslenen çocukların rutin sıhhat denetimlerinden geçmesi gerektiğini vurguluyor
Profesör kardiyolog olan vegan tabip Murat Kınıkoğlu çocukların vegan beslenmesi hakkında ne düşünüyor
Kaynaklar 1 2