2016 yılına kadar fizikî olarak imkânsız sayılan vakit kristalleri, o yıl içinde resmen keşfedilmiş ve varlığı doğrulanmıştı. Vakit kristalleri, temelde olağan kristallere benzeseler de büyük bir farklılığa sahipler. Olağan kristallerde atomlar sabit üç boyutlu bir yapıya sahip ve tüm hareketi dışarıdan gelen kuvvete bağlıyken, vakit kristallerinin atomlarıysa çok daha farklı davranıyor.
Vakit kristallerinin atomları, vakitte yalnızca dış kuvvetle açıklanamayacak biçimde hareket ediyor. ‘Ticking’ olarak isimlendirilen bu salınımlar sistemli ve muhakkak bir frekansa kilitli durumda ve gücün en düşük halinde bu hareketi gerçekleştiriyorlar. İşte bilimin en büyük gizemlerinden birisi olan vakit kristalleri hakkında çalışmalar sürerken bugün, bilim dünyasında değerli bir gelişme duyuruldu.
Kuantum bilgisayarların yapı taşı oluşturuldu
Bilim insanları, vakit kristallerinin kullanıldığı bilim kurgu sinemalarından fırlama üzere duran kuantum hesaplama aygıtları için büyük bir adıma imza attı. Bilim insanları, fizik maddelerini sonuna kadar zorlayan bir deneyde iki farklı vakit kristalinden oluşan bir ikili sistem yaratmayı başardılar. Sistemin oluşturulması için evvel iki adet vakit kristali oluşturuldu ve akabinde bu vakit kristalleri birbiriyle temas ettirildi.
Vakit kristallerinin birbiriyle temas etmesiyle birlikte ortalarında magnon değiş tokuşu gerçekleşti. Magnon ismi verilen yarı parçacıklar, iki protonlu lakin yalnızca bir nötronlu kararlı bir helyum izotopu olan Helyum-3’ün sıfır derecesinin on binde birine kadar soğutulmasıyla ortaya çıkıyor. Magnon değiş tokuşuyla birlikte vakit kristalleri birbirinin salınımı etkiledi ve iki farklı durumda çalışma seçeneği sunan tek bir sistem ortaya çıkardı.
Ortaya çıkan bu iki durumlu sistem, bir kuantum bilgisayarının temel yapı taşıydı. Vakit kristallerinin gelecekte oda sıcaklığında çalışan kuantum aygıtları oluşturmak için kullanılabileceği öngörülüyor. Bu da şu anda milyonlarca dolarlık sistemlerle ve son derece özel kurallara sahip ortamlarda gerçekleştirilen çalışmaların çok daha yaygın ve düşük maliyetli olarak gerçekleştirilebileceği manasına geliyor.