Vücudumuzda pek çok organ ve her birinin kendine özel eşsiz misyonları var. Lakin bunlardan bir tanesi var ki o olmadığı, hakikat çalışmadığı ya da hiç çalışmadığı vakit kaçarı yok direkt ölüyoruz. Kalp dediğimiz ve bedenimizin geri kalanına baktığımız vakit küçük olan bu organ, biz farkında olmasak bile çalışarak durmadan kan pompalıyor ve hayat için gerekli sistemin en temel yapısını oluşturuyor.
Elbette okulda temel biyoloji dersi almış olan herkesin insan kalbi hakkında az çok bilgisi vardır. Lakin hayatımızın temeli olan bu organı sahiden tanıyor muyuz? Bilim insanları beyin ve kalp üzere hayatın temeli olan organlar üzerinde hala sayısız çalışma yapıyor ve her çalışma sonrası bilmediğimiz yeni bir bilgi daha ortaya çıkarıyor. Gelin insan kalbi hakkında duyunca oldukça şaşıracağınız kimi enteresan bilgilere yakından bakalım.
İnsan kalbi hakkında enteresan bilgiler:
Herkesin kalbi kendi yumruğu kadardır:
Elinizi öne yanlışsız uzatın ve yumruk biçimini verin. Sonra o yumruğu göğsünüzün üzerine yerleştirin. İşte, hayatınızın kaynağı olan kalbinizin boyutu sadece o kadar. Standart insan kalbi 250 ile 350 gram ortasında değişen bir tartıya sahip. Bu küçük organın boyutları üzerinden damarların nasıl ince bir yapıda olduğunu da düşündüğümüz vakit kalp ve damar sıhhatinin ne kadar değerli olduğunu bir sefer daha anlamış oluyoruz.
Kalbiniz günde 100 bin sefer atar:
Elbette bu durumun pek çok istisnası vardır lakin standart bir insan kalbi günde yaklaşık 100 bin kere yani ortalama bir ömürde üç milyar defa atar. Yoğun idmanları ve heyecanlandığımız anları saymazsak bu atış dakikada ortalama 60 – 80 sefer üzere bir sayıyı karşımıza çıkarır. Yeni doğan bebeklerin kalbi ise daha süratlidir ve dakika 70 – 190 kere atabilir. Bayanların da kalbi daha süratli atar. Erkek kalbi dakikada 70 defa, bayan kalbi ise dakikada 78 defa atar.
Ölene kadar kalbiniz kan pompalamayı sürdürür:
Gebeliğin dördüncü haftasında fetüsün kalbi oluşur ve atmaya başlar. Henüz doğmadan atmaya başlayan kalbimiz ta ki biz ölene kadar atmayı sürdürür. Kalp bedene günde 5.7 litre kan pompalamaktadır. Bir ömürde pompalanan toplam kan ölçüsü 1,5 milyar varildir ve bu oran 200 tankeri doldurmaya kâfi. Kalbimizin kan pompalarken ortaya çıkardığı güç, bir kamyonun 32 kilometre yol yapmasına kâfi. Tüm insan ömrünü düşünürsek kalbin kan pompalarken ortaya çıkardığı güç ile Ay’a gidip gelmek mümkündür.
Kalbimiz sıkı muhafaza altında:
İnsan kalbi bilinenin tersine göğsümüzün ortasındadır ve yavaşça sola bakmaktadır. İnsan hayatı için son derece kıymetli olan bu organ göğüs kafesimiz tarafından korunur. Göğüs kafesi bedenimizdeki en güçlü kemiklerden biridir ve açık kalp ameliyatları sırasında dahi açılması son derece zordur. İnsan kalbinin kendine ilişkin eşsiz bir elektriksel döngüsü vardır. Bu nedenle kâfi oksijen kaynağı olduğu sürece göğüs kafesinden çıkarılsa bile kendi kendine atmaya devam edecektir.
Kalp hastalıkları binlerce yıldır bizimle:
Maalesef son yıllarda hareketsizlik, gerilim ve sıhhatsiz ömür şartları nedeniyle kalp ve damar hastalıkları hiç olmadığı kadar yaygın durumda. Lakin sanmayın ki kalp hastalıkları beşerler için yeni bir şey. Mısır’da yapılan hafriyatlarda keşfedilen 3500 yıllık bir mumyanın kalıntıları incelendiği vakit bir kalp hastalığı olduğu tespit edildi. Yani günümüzden binlerce yıl evvel yaşamış atalarımızda bile kalp hastalığı vardı.
Haftanın birinci günü kalbinize dikkat edin:
İnsan kalbinde oksijen ve besinden sorumlu koroner ismi verilen damarlar vardır. Bu damarların tıkanması ya da çok daralması sonucu kan akışı kesilir ve kalp krizi yaşanır. Neden olduğu tam olarak bilinmiyor lakin kalp krizi hadiseleri incelendiği vakit en çok kalp krizinin pazartesi günleri yaşandığı görülüyor. Yeniden birebir formda yılın birinci günü olan 1 Ocak’ta da kalp krizi sayısı bir epey fazla. Yılbaşı günü alışık olunmayan aktiviteler yapıldığı için sonraki gün kalbiniz yorgun uyanıyor olabilir.
Kalbiniz sahiden kırılabilir:
Kimler kırmadı ki yorgun kalbimi diye düşünüyor olabilirsiniz lakin bu kavram sırf romantik bir kelam değil. Kalbiniz hakikaten kırık kalp sendromu adı verilen bir durum yaşayarak kalp krizi ile misal belirtileri ortaya çıkarabilir. Kalp krizi, farklı kalp ve damar hastalıkları nedeniyle ortaya çıkar. Kırık kalp sendromu ise duygusal ya da fizikî gerilim kaynaklı hormon değişimi nedeniyle ortaya çıkar. Kırık kalp sendromu nedeniyle az de olsa vefat meydana gelebilir. Şunu da ekleyelim, gülmek kalbe uygun gelir.
Kalp kanseri son derece ender görülür:
Kanser teşhisi konmasa bile bir kişinin bedeninde kanserli hücreler olabilir. Kanserli hücreler çoğalıp da yayılmadığı sürece kendi hallerinde dururlar. Lakin çoğalıp yayılırsa kanser hastalıkları kaçınılmazdır. Kalp ise bu hususta istisna bir organdır. Zira kalp hücreleri bölünmeyi durduran bir yapıdadır. Bu nedenle kalpte kanserli hücreler olsa bile kalp kanseri görülme mümkünlüğü son derece düşüktür. Yeniden de imkansız değildir. Bu türlü bir kuşku oluştuğu vakit kesinlikle uzman bir tabibe muayene olmalısınız.
20. yüzyılda kalp hakkında yapılan çalışmalar sürat kazandı:
En hayati organımız olan kalp hakkında insanlık var olduğu günden beri çalışmalar yapılıyor. 20. yüzyılda ise bu çalışmalar sürat kazandı. 1903 yılında kalpteki elektrik akımını ölçen elektrokardiyograf, 1929 yılında kalp kateterizasyonu icat edildi. 3 Aralık 167 yılında ise birinci kalp nakli yapıldı. Alıcı sırf 18 gün yaşadı lakin yeniden de başarılı bir operasyondu.
Yaşamımız için gerekli bedenimizin en değerli organı olan insan kalbi hakkındaki değişik bilgilerden bazılarını paylaşarak bilmeniz gereken ayrıntıları anlattık. Spor yapın, sağlıklı beslenin, makus alışkanlıklarınızı bırakın ve bol bol gülerek kalbinize âlâ bakın.