Mısırlılar semavi dinlere inanmadan evvel ilah başkan anlayışı vardı yani firavunlar ilah olarak görülüyordu Ondan Arnavutköy Escort Bayan da öncesinde Antik Mısır ın sayısız ilah ve tanrıçadan oluşan geniş bir inanç sistemi vardı Bugün Mısır mitolojisi olarak isimlendirdiğimiz inanç sisteminin en kıymetli figürü ise güneş yaradanı RA dır Arnavutköy Escort Eminiz bulmaca çözmeyi seven pek çok okuyucumuz RA ile iki harfli Antik Mısır ın güneş tanrısı cümlesinden sonra tanışmıştır
RA yı Mısır mitolojisi için değerli bir figür yapan sırf güneş Escort Arnavutköy yaradanı olması değildir pek çok öyküye nazaran RA aslında her şeyin yaratıcı gücü olan tek ilahtır Güneşin hayat verme özelliğinin bu kıssalar üzerinde büyük bir tesiri vardır Dini yapı değişse bile RA uzun yıllar ehemmiyetini korumuş ve kendisine inananlar bulmuştur Gelin anlatılan kıssalar üzerinden Mısır ın güneş yaradanı RA kimdir tüm ayrıntılarıyla inceleyelim
İçindekiler
Antik Mısır ın güneş rabbi RA kimdir
RE olarak da anılan RA Antik Mısır ın güneş yaradanıdır Bugün Mısır mitolojisi olarak isimlendirdiğimiz inanç sisteminin en eski ve en kıymetli rablerinden bir adedidir Sabah güneşi Ra Horakhty öğle güneşi Amun ve akşam güneşi Atum ile ilişkilendirilmektedir
RA sırf rabbin ismi değildir tıpkı vakitte Antik Mısır lisanında güneş manasına gelir Bu açıdan baktığımız vakit RA güneşin gücünün somutlaştırılmış bir halidir ve dahası güneşin kendisidir Şöyle düşünelim bir ilah yeraltından çıkıyor bütün gökyüzünü dolaşarak yeryüzüne ömür veriyor ve sonra yine yeraltına iniyor
Erken periyot RA tasviri ve ortaya çıkış kıssası
RA ile birinci kere Saqqara bölgesinde bulunan ve milattan evvel 2400 2300 yıllarına tarihlenen piramitlerdeki lahitlerde karşılaşıyoruz Bu anlatıda RA hükümdarların ruhunu topluyor ve Sazlık Tarlası cennetine götürüyor Güneş ilahının kenti olarak bilinen Iunu RA inanç sisteminin merkeziydi Kendisi sadece hükümdarları öbür dünyaya götürmüyor tıpkı vakitte ilahi nizamı ve dengeyi sağlıyordu
Yaratılış mitlerine baktığımız vakit RA büyük bir höyük üzerinde durarak evvel kendini daha sonra ise başka rableri yarattı Tanrıları yaratan ilah Atum u ve sihir rabbi Heka yı yarattı Sihri yaratanın RA olması son derece kıymetlidir zira Antik Mısırlılar için her şeyi mümkün kılan güç sihirdir Güneş ile sihrin ilişkilendirilmesi de bu açıdan farklı RA gök rabbi Horus ile de ilişkilendirilir ve Ra Horakhty olarak tapılırdı RA nın yaratıcı ilah sıfatında olması nedeniyle kendisine Amun Ra da denilmektedir
En sık gördüğümüz RA tasvirlerinden olan üstünde güneş diski olan şahin başlı erkek aslında Ra Horakhty dır Güneş diskinin altında bir bok böceği olarak tasvir edildiği Ra Khepri versiyonu da vardır Antik Mısır ın beşinci hanedan devrinde RA için güneş tapınakları yapıldı Sonraki yıllarda RA bir apis boğası ve Mnevis boğası olarak da tasvir edilmiştir Hatta Mnevis boğası yaşamakta olduğu için direkt ona tapıldığı da görülmüştür
Güneş ilahı RA nın Mısır mitolojisindeki rolleri
Göklerdeki RA
Piramit metinlerinde RA nın gökyüzünde yaşadığı anlatılmaktadır lakin Cennetsel İnek Kitabı olarak anılan farklı bir metne nazaran aslında RA uzun yıllar öbür ilahlarla bir arada yeryüzündeydi ve insanları yönetiyordu Kelam konusu metnin milattan evvel 2181 2040 yıllarında ortaya çıktığı düşünülse de bugüne kalan metin milattan evvel 1570 1069 yıllarına ortasına tarihleniyor
Anlatılana nazaran dünyaya hükmeden RA artık yaşlanmıştı ve insanların nankörlüklerinden bıkmıştı Bu nedenle RA nın Gözü olarak bilinen tanrıça Hathor u çağırdı Hathor dönüşümü simgeler ve RA nın müsaadesi ile ortalığı kasıp kavurur Hathor hür bırakıldı ve insanları yok etmeye başladı RA onu bir türlü durdurmadı Hathor yabanî Sekhmet e dönüştü
RA en sonunda 7 bin sürahi biranın kana benzemesi için kırmızıya boyanmasını emreti ve bunları Dendera ovalarına döktürdü Sekhmet bunu içti ve tekrar Hathor oldu Bu olaylardan sonra RA tanrıça Nut tan kendisini cennete tanışmasını istedi Nut bir ineğe dönüşerek RA yı sırtına aldı ve gökyüzüne taşıdı RA bu ortada Sazlık Tarlası nı yarattı ve insanları kendi sistemlerini kurmakla görevlendirdi
Dünyadaki RA
Dünyayı ve ömrü RA yarattı ve saltanatı Osiris ile İsis e verdi Mevsimler güneş ışığı ve bereketli topraklar RA nın dünyaya bıraktığı izlerdir RA birebir vakitte yazı rabbi Thoth ve kızı Seshat ın müdafaası altında insanlara kutsal metinler de göndermiştir Bunlar RA ismine yapılan tapınaklarda saklanmaktadır
Yeraltındaki RA
RA gün uzunluğu gökyüzünde geziyor ve gece olduğunda kendini Milyon Ruhun Gemisi ne çevirerek ölülerle birlikte yeraltına iniyordu Onun en büyük yardımcısı ölülerin yargıcı Osiris tir RA tıpkı vakitte ölülerin nereye gideceğine de karar verir Yılan Apophis her gece RA ya saldırır Şayet güneş doğduysa bilin ki RA Apophis i yenmiştir
Ölüler Kitabı nda anlatıldığına nazaran her ruh Osiris in önünde yargılanıyor RA ise görünmez bir halde her bir yargılamayı izliyor Farklı tasvirlerde RA nın kızlarından bir tanesi olan Ma at bu yargılamalara katılırken görülür Kararları Osiris veriyor üzere görünse de aslında Ra Osiris olarak tüm kararlar RA dan çıkmaktadır
Yaratıcı RA
Antik Mısır ın yaratılış kıssalarına baktığımız vakit karşımıza RA Atum Ptah ve tanrıça Neith çıkar Yani aslında RA tek yaratıcı ilah değildir Ancak sonraki yıllarda bir ilah ya da tanrıça hangi isimle anılırsa anılsın onun RA olduğuna inanılmıştır Buna nazaran aslında farklı ilah ve tanrıça isimleri sadece RA nın vasıflarını sembolize etmektedir
En bilinen yaratılış öyküsüne nazaran RA kendi kendini yarattı ve bir höyüğün üstüne durdu Penisini kesti ve akan kandan evvel otorite Hu yu ve zihin Sia yı yarattı Akabinde hava yaradanı Shu yu yarattı ve Shu kendi gölgesi ile çiftleşerek nem rabbi Tefnut u doğurdu Tefnus ortadan kaybolunca RA nın Gözü onun peşine düştü ve bulup RA ya getirdi RA nın memnunluktan döktüğü gözyaşları bayanı ve erkeği ortaya çıkardı
Ortaya çıkan insanların yaşayacak yeri olmadığını nazaran Shu ve Tefnut çiftleşerek toprak Geb i ve gökyüzü Nut u yarattılar Daha sonra Geb ve Nut Osiris İsis Set Nephthys ve Horus u yarattı Yaratılan tüm yaradanlara birer vazife verildi Böylelikle hem dünya sistemi hem de beşerler ile rabler ortasındaki bağlantılar üretilmiş oldu
Kral ve hükümdarın babası RA
Sonraki periyotta RA bir kral olarak değil de yeryüzündeki hükümdarların yani firavunların babası olarak görüldü Firavun Userkaf RA için birinci tapınağı dikti Milattan evvel 1353 1336 yılları ortasında yaşamış Akhenaten periyodunda RA dışındaki tüm rabler yasaklandı Milattan evvel 1336 1327 yılları ortasında yaşamış Tutankhamun periyodunda bir ıslahat daha yapıldı ve öbür ilahlar geri geldi Milattan evvel 30 ile milattan sonra 646 yılları ortasındaki Roma periyoduna kadar bu inanç sürdü ve sonrasında Hıristiyanlığın yükselmesi ile birlikte RA ve öteki yaradanlara tapınma ortadan kalktı
Mısır mitolojisinin en kıymetli figürlerinden bir tanesi olan güneş ilahı RA kimdir sorusunu yanıtlayarak hakkında anlatılan kıssalardan bahsettik RA ve Mısır mitolojisi hakkındaki fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz