Günümüzde artık neredeyse her alanda yapay zeka kullanılıyor. Yapay zekanın en çok kullanıldığı alanlardan biri olarak da sıhhat ve biyoteknolojiler öne çıkıyor. Protein yapıları üzerinde çalışmak için geliştirilen bir yapay zeka ise makinelerin ne kadar kıymetli olabileceğini ortaya koyuyor.
Geçtiğimiz yıl faaliyete alınan bir yapay zeka, bugüne kadar bilim insanlarının keşfettiği neredeyse her bir protein yapısının 3 boyutlu modelini başarılı biçimde kestirim etmeyi başardı. Bu yapay zeka temel protein mantığını öğrenmesine karşın modelleri öğrenmemişti.
200 milyon protein
Biyoloji bilimi içerisinde protein sınıfına giren binlerce, milyonlarca yapı var. Bilim insanları da bu yapıları ortaya çıkarmak için çalışmalarına devam ediyor. Google’ın DeepMind adlı yan kuruluşu tarafıdan geliştirilen AlphaFold, proteinlerin 3 boyutlu modellerini tahminleyip kamuya açık olarak paylaşıyor.
Açıklamalara nazaran bilim insanlarının geçmişte bir proteinin yapısını tahminlemesi en güzel ihtimalle ayları, sıklıkla da yılları alıyordu. Artık ise yapay zeka sayesinde saniyeler içerisinde bir protein yapısını kestirim etmek mümkün oluyor. Bilim beşerlerine nazaran bu yapay zeka sayesinde daha fazla biyolojik bilmeceyi çözmek, daha fazla tıbbi ilerleme sağlamak mümkün olacak.
Aminoasit zincirlerinin bağlanma halleri üzerinden tahmnilemeler yapan yapay zekanın ortaya koyacağı yeni modeller, bilim beşerlerine proteinlerin nasıl çalıştığını manaya konusunda da yardımcı olacak. Şu anda birtakım hastalıklara karşı kullanılan bu proteinlerin gelecekte plastik kirliliği ile uğraşta de yer alabilmesi ve moleküler biyolojide değerli rol oynaması bekleniyor.