Birçok farklı milletin kendince inanışları olduğu üzere Yunan uygarlığı da kendi mitolojilerindeki tanrısal figürleri ortaya çıkarmış. Bu tanrısal figürler hakkındaki anlatılar ve efsaneler ise Yunan uygarlığının küçük krallıklarından başlayıpgünümüze kadar ulaşmış.
Yunan mitolojisi epey fazla tanrısal figüre ve bir o kadar da efsaneye sahip. Bu yazımızda ise Yunan mitolojisinin en bilindik 12 Olimpos rabbinden ve 3 büyük ilahtan biri olanPoseidon’u bahis alıyor. Poseidon kimdir sorsunun yanıtını birkaç husus ile yazımızda açıkladık. (Olimpos: ilah ve tanrıçaların yaşadığı yer. Dağ olarak da biliniyor)
Poseidon hakkında bilgiler:
Poseidon Olimpos’un en güçlü rablerinden bir tanesi:
Bilindiği üzere Yunan mitolojisinde Olimpos’un 12 büyük rabbi mevcut. Bu 12 ilah içerisinde ise ‘3 büyükler’ olarak bilinen ve muhtemelen Yunan mitolojisinin en ünlü rableri olan Zeus, Poseidon ve Hades bulunmakta. Poseidon kardeşleri ile birlikte mitolojide büyük bir değer taşıyor. Yunanistan’ın tarihi kentlerinin birçoklarında en önemli yer alan rablerden biri olması da bu değeri deliller nitelikte. Eski Yunanlılar Poseidon’u yeni adaların yaratıcısı ve sakin denizlerin hükümdarı olarak kabul edip ona ibadet ederlerdi. Ancak gücendirilirse sarsıntıya, sele, gemi enkazlarına ve boğulmalara sebep olduğuna da inanılıyordu.
Çok çabuk öfkelenmesi öne çıkan özelliklerinden biri:
Poseidon uzun, sakallı ve bilgi biri olarak tasvir edilmesinin yanı sıra huysuz tabiatı ve fecî mizacı ile de ünlenen bir tanrıydı. Birtakım vakitlerde çok yalnızlığı öfke nöbetlerine ve dünya genelinde fırtınalara sebep oluyordu. Poseidon, bu üslup öfke sorunları ile biliniyor olsa da yüzyıllar boyunca hislerinin kendisini denetim etmesine müsaade vermediğini belirten ve anlatan durumlar da mevcut. Bu yüzden efsaenye nazaran hangi tarafın daha ağır bastığını söylemek biraz sıkıntı. Lakin çocuklarına karşı değişik yollardan da olsa destekçi bir hal sergilemesi ‘bilge biri’ kısmını biraz daha dayanaklar durumda.
Trident, Poseidon’u simgeleyen bir sembol:
Trident, Poseidon’un kullandığı bir silahtır ve trident’in baş kısmı birçok yerde Poseidon’un varlığını nitelendirmek için kullanılmıştır. Yunan mitlerinde Trident’in 3 büyük Cyclops (tepegöz) tarafından Poseidon için hazırlandığından bahsedilir. Poseidon’un Trident’i kıyı kısımlarda yaşayan Yunanlılar tarafından kullanılan balıkçı mızrağına benzetildiğinden, kıyı ülkelerindeki beşerler işlerinin rast gitmesi için Poseidon’a sıklıkla ibadet ederlerdi.
Poseidon’un Trident’i denizde üniversal bir sembol olarak biliniyor:
Vatikan araştırmacılarının anlattıklarına göre Poseidon’un trident’i suyun üç özelliğini temsil etmesi ile biliniyor. Suyun içilebilirliği, doğurganlığı ve akışkanlığı. Bu özelliklerin yanı sıra triden’tin üç ucunun dünyanın 3. kısmının varlığını temsil ettiği de anlatılan efsaneler ortasında yer alıyor. Diğer bir efsane ise ırmak, akarsu ve deniz üzere suyun üç farklı bölgesini temsil ettiğini söylüyor.
Birçok ilah, yarı ilah ve mitolojik canlının babasıdır:
Yunan mitolojisinde birçok ilah birden fazla çocuğa sahip. Poseidon da yaptığı sayısız kaçamakların sonucunda birçok çocuğun babası oldu. Bu çocuklar ortasında bilinen mitolojik figürler yer alırken, bilinmeyen ölümlü bayanlardan olan gayrimeşru çocuklarda mevcut. En bilinenler ortasında ise denizin habercisi Amphitrite’den olan oğlu Triton yahut rüzgarların yaradanı Arne’den olan oğlu Aiolos üzere mitolojik figürler mevcut.
Doğumu esnasında babası tarafından yutuldu:
Poseidon, Kronos ve Rhea’nın ikinci oğluydu. Babası Kronos bir titandı ve Uranüs’ü devirip karısı Rhea ile birlikte dünyaya hükmetmeye karar verdi. Lakin Kronos, Uranüs’ü devirdiği üzere oğullarının da kendisini devirebileceğini düşündü. Bu yüzden Hades ve Poseidon dahil olmak üzere birçok çocuğunu doğdukları esnada yutar. Ama Rhea 6. çocuğu olan Zeus’u kurtarmayı başarır ve Zeus reşit olunca Kronos’un başka kardeşlerini kusmasını sağlar. Kurtulan kardeşler ise Zeus’la birlikte titanlara karşı olan savaşa katılır ve babaları Kronos’u devirirler.
Denizlere hükmetmesi Kronos’un mağlubiyetinden sonra başladı:
Titanlar ve ilahlar ortasında verilen amansız sonucunda ilahlar titanları mağlubiyete uğratır. Savaştan sonra Poseidon, Zeus ve Hades’in her biri dünyanın farklı bir kısmına hükmetmeye başlar. Hades yer altına ve ölüler diyarına hükmetti. Poseidon denizlerin efendisi oldu. Zeus ise göklere hükmetti ve yunan rablerinin hükümdarı oldu. Bu olaylar birebir vakitte Olympos’un kurulmasını sağladı ve Olimpos 12 büyük ilah ve tanrıçanın meskeni oldu.
Poseidon’a ‘navigasyon tanrısı’ olarak ibadet edildi:
Meslek olarak denizciliği tercih eden birçok insan Poseidon’u bir navigasyon rabbi olarak da görüyordu. Denizce açıldıkları vakitte yahut açık sularda sıkıntı vakitte kaldıklarında Poseidon’a dua edip rehberliğine güvenirlerdi. Lakin Poseidon denizlerin ve okyanusların yaradanı olarak bilinse de spesifik olarak navigasyonla pek alakası olduğunu söyleyemeyiz.
Kökenlerinin tam olarak ne olduğu bilinmiyor:
Birçok Yunan rabbinin isimlerini nereden aldığı pek bilinmiyor. Aşikâr başlı ilahlar için teoriler mevcut olsa da pek birçoklarının garantisi yok. Poseidon’un isminin ise eski Yunancadan geldiği söyleniyor ve manası ise ‘Koca ve dünya’ manasına geliyor. İsminin bu manası Poseidon’un ‘Earth-shaker (yer sarsan)’ ve ‘Husband of the earth (dünyanın kocası)’ lakaplarını almasını sağladı.
Antik bir metinde epilepsi hastalığının sebebinin Poseidon olduğu yazılı:
Bu durum biraz da komplo teorisi üzere gözükse de birtakım Hipokrat metinlerinde, var olan bazı zihinsel hastalıkların ortaya çıkış sebebinden Poseidon sorumlu tutuluyor. Bu bahis çok net bir besbelliliğe sahip olmamakla birlikte bahsettiğimiz üzere biraz komplo teorisi rolünde kalıyor. Ancak birçok efsanede belirli başlı hastalıkların “sacred disease” yani kutsal hastalık olarak geçtiği biliniyor. Epilepsi de bu hastalıklar ortasında yer alıyor.